Podejmując decyzję o budowie domu, wielu z nas zastanawia się nad zainwestowaniem w dom energooszczędny. Od ostatecznej decyzji odstrasza nas cena takiej inwestycji, która zazwyczaj jest kilka procent wyższa od ceny budowy tradycyjnego domu. Warto jednak rozważyć to rozwiązanie – według wyliczeń ekspertów wydatki bardzo szybko się zwrócą, a sam dom będzie oszczędzał za właściciela. W jaki sposób? Oto wyjaśnienie.
Co to jest dom energooszczędny?
Dom energooszczędny to taki, którego zapotrzebowanie na energię jest niższe od zapotrzebowania przeciętnego budynku nawet o 20-50% – powinno wynosić od 30 do 70 kWh/(m2 rok). W przypadku tradycyjnego budownictwa wynosi ono natomiast pomiędzy 90 a 120 kWh/(m2 rok).
Pamiętać należy również, że jest to dom zbudowany według określonych wymogów – ważne jest nie tylko położenie budynku, ale również jego forma (dom korzysta z energii słonecznej, aby dogrzewać kluczowe pomieszczenia), konstrukcja zapobiegająca ubytkom cieplnym, użycie odpowiednich materiałów i wybór rozwiązań dedykowanych tego typu budownictwu (odpowiednia stolarka okienna, brama garażowa czy drzwi).
Dlaczego warto zainwestować w dom energooszczędny?
Największą zaletą domu energooszczędnego jest bez wątpienia mniejsze zapotrzebowanie na energię, które jednocześnie oznacza niższe rachunki – jest to ważne zwłaszcza w dobie wzrastających cen za prąd i wodę.
Trzeba podkreślić, że rozwiązanie to oznacza przede wszystkim wyższy komfort mieszkania – dzięki panującemu w domu mikroklimatowi, naturalnemu oświetleniu czy optymalnej temperaturze wewnątrz budynku nie tylko zimą, ale również latem. Mieszkańcy domów energooszczędnych zwracają uwagę jeszcze na jeden aspekt – opowiada o nim właściciel domu energooszczędnego w Rzgowie pod Łodzią:
W domu energooszczędnym stosuje się źródła energii i rozwiązania przyjazne środowisku naturalnemu – jak kolektory słoneczne czy rekuperatory. Mniejsze zużycie energii to przecież mniej szkodliwego wpływu – i to był jeden z głównych powodów, dla których zdecydowaliśmy się na to rozwiązanie. Duży wpływ na naszą decyzję miała też oczywiście kwestia oszczędności. Wiedzieliśmy, że nawet jeśli teraz zainwestujemy więcej pieniędzy, to zwróci nam się to w postaci niższych rachunków za energię. I tak też się stało.
Jak zbudować dom energooszczędny?
Lista wymogów jest długa. Jakie są najważniejsze z nich?
- Wspomniany już pobór energii.
- Współczynnik przenikania ciepła (U). W domu energooszczędnym nie powinien on przekraczać 0,2 W/m2 K, podczas gdy w tradycyjnym budownictwie może wynosić nawet 0,25 W/m2 K. Oznacza to, że musi być on wyposażony w doskonałą i grubą warstwę izolacji – na ścianach, dachu i fundamentach.
- Innym ważnym wymogiem jest forma domu. Dom energooszczędny powinien być maksymalnie zwartą budowlą. Pomieszczenia z dużymi przeszkleniami, w których kluczowe jest światło (salon, kuchnia czy sypialnia), powinny znajdować się po stronie południowej. Z kolei po stronie północnej powinny być umieszczone małe okna oraz pomieszczenia tworzące tak zwaną strefę buforową – na przykład garderoba czy pomieszczenia gospodarcze.
- Czy w dom energooszczędnym może być wbudowany garaż? Tak – choć specjaliści zalecają unikanie tego rozwiązania, by nie doprowadzać do strat cieplnych. Nie każdy może jednak pozwolić sobie na garaż wolnostojący. Wówczas należy zadbać o to, by pomieszczenie to znajdowało się po północnej stronie budynku, było dobrze oddzielone od pozostałych pomieszczeń i wyposażone w ocieploną bramę, która zapobiegnie stratom cieplnym.
Decydując się na budowę domu, chcieliśmy, by był on energooszczędny, ale także by spełniał nasze oczekiwania pod kątem wizualnym. Na szczęście projekty domów energooszczędnych pozostawiają pewne pole do manewru dla architekta – dzięki temu otrzymaliśmy projekt, którego walory użytkowe dorównują tym wizualnym.
Z jakich materiałów budować dom energooszczędny?
Dobór odpowiednich materiałów jest kluczowy. Ocieplenie, czyli izolacja termiczna budynku, powinno być wykonane ze styropianu lub wełny mineralnej i mieć co najmniej 20 cm grubości. Bardzo ważne jest także zadbanie o to, by uniknąć mostków termicznych, czyli miejsc, które są zaizolowane gorzej niż reszta budynku, przez co ucieka przez nie duża część ciepła. Takie miejsca występują bardzo często w nadporożach, miejscach osadzenia okien czy połączeniu balkonu ze stropem. W tym zakresie kluczowy jest również wybór odpowiedniej stolarki – okien, drzwi i bramy garażowej.
Jakie okna do domu energooszczędnego?
Okna pełnią w domu energooszczędnym niezwykle istotną rolę. Nieodpowiednio dobrane, mogą spowodować utratę nawet 25% ciepła w budynku! Dlatego tak ważne jest, by dobrze rozważyć ich zakup. Warto również pomyśleć nad inwestycją w rolety zewnętrzne – mają one doskonałe właściwości izolacyjne, a dodatkowo zwiększają bezpieczeństwo domu.
Na co jeszcze zwrócić uwagę przy wyborze okien i rolet? Zobacz nasz artykuł na ten temat.
Budowa domu i tak wiąże się z wieloma trudnymi decyzjami, więc by ułatwić sobie ten proces, zdecydowaliśmy się na komplet energooszczędnej stolarki pochodzącej od jednego producenta. Dzięki temu mieliśmy pewność, że wszystkie jej elementy – okna, rolety, drzwi wejściowe i brama garażowa – będą miały takie same, doskonałe parametry, będą spójne wizualnie, zostaną dostarczone na teren budowy w jednym terminie i zamontowane w tym samym czasie. Dzięki temu nie trzeba umawiać różnych ekip montażowych. Poza tym zależało nam na tym, aby poszczególne elementy stolarki były w tym samym kolorze, co także przesądziło o zakupie wszystkich elementów u jednego producenta.
Komplet stolarki dla domu Krispol zamontowany w Rzgowie otrzymał złoto w kategorii „QI Product – Produkt Najwyższej Jakości”. Nagroda została przyznana przez kapitułę konkursu Najwyższa Jakość Quality International. Docenione zostały wysokiej jakości rozwiązania energooszczędne – m.in. jedne z najgrubszych profili okiennych na rynku czy dodatkowe wkłady termiczne wewnątrz profili drzwi – wytrzymała konstrukcja oraz spójność całości projektu.
Okna do domu energooszczędnego muszą być wyposażone w:
- wysokiej jakości profile o właściwej głębokości zabudowy (im grubszy profil, tym lepiej),
- odpowiednią liczbę komór,
- energooszczędne, niskoemisyjne pakiety szybowe (poszczególne tafle szkła powinny być oddzielone ramką dystansową wypełnioną gazem szlachetnym, np. argonem).
Ile kosztuje dom energooszczędny?
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeprowadził badanie (nfosigw.gov.pl), z którego wynika, że nawet 67% osób rozważających budowę domu energooszczędnego rezygnuje z tej inwestycji ze względu na wyższe koszty na początku.
Faktycznie, wydatki, które musimy ponieść, aby spełnić wymogi budownictwa energooszczędnego, wynoszą około 5% więcej i obejmują takie inwestycje jak grubsza izolacja, energooszczędne okna i drzwi czy sam projekt budynku. Warto jednak zauważyć, że wiąże się to z późniejszymi oszczędnościami na ogrzewaniu – w skali roku mogą one dać nawet kilka tysięcy złotych rocznie, w zależności od tego, z jakiego paliwa korzystamy. Koszty budowy domu energooszczędnego powinny więc zwrócić się w ciągu kilku lat.
Gdy porównujemy nasze wydatki z wydatkami znajomych, którzy mieszkają w tradycyjnych domach, widzimy, że koszty poboru energii są u nas dużo niższe. Zimą oszczędzamy na ogrzewaniu, a latem nie musimy martwić się wysoką temperaturą w domu, dzięki czemu ponosimy zerowe koszty związane z klimatyzacją. Nasz dom wyposażyliśmy także w inteligentny system sterowania oświetleniem wewnątrz i na zewnątrz domu, który gwarantuje większą wygodę i bezpieczeństwo. Ponadto firma Brain House zainstalowała nam robota kosiarkę, który samodzielnie dba o nasz ogród. Zastosowaliśmy także wiele innych inteligentnych rozwiązań, ale to zdecydowanie temat na kolejną rozmowę.
Dom pasywny a energooszczędny – różnice
Rozważając budowę domu energooszczędnego można także natknąć się na określenie dom pasywny. Czym różnią się te dwa rozwiązania? Dom pasywny to budynek, który ma jeszcze mniejsze zapotrzebowanie na energię niż dom energooszczędny – może ono wynosić jedynie do 15 kWh/(m2 rok). Wiąże się to oczywiście z większymi oszczędnościami, ale zarazem z większymi wydatkami na budowę oraz koniecznością spełnienia wielu wymogów. W domu pasywnym strona południowa powinna być całkowicie przeszklona, a północna – zupełnie zamknięta. Izolacja także powinna być jeszcze grubsza (około 30 cm przy ścianach i 40 cm w przypadku dachu) niż w domu energooszczędnym (minimum 20 cm i 30 cm na dachu). Dom pasywny powinien być zbudowany na planie prostokąta i mieć jedno- lub dwuspadowy dach – w przypadku domu energooszczędnego można sobie pozwolić na więcej swobody w tej kwestii.
Dom energooszczędny – czy warto?
Domy tego typu powoli stają się standardem budowniczym na Zachodzie. Również w Polsce coraz częściej można natrafić na takie rozwiązanie. Zdecydowanie warto je rozważyć – inwestując w energooszczędność nie tylko przyczyniamy się do ochrony środowiska, ale także dbamy o własny portfel – dom energooszczędny jest bowiem budynkiem, który oszczędza za nas samych.
