Co to znaczy „Dobre okno”? Część 3 – Szyba

Witamy w trzeciej, ostatniej części praktycznego poradnika na temat wyboru najlepszych okien. Oferta wygodnych, trwałych i nowoczesnych okien z PVC nigdy nie była tak szeroka jak obecnie. Jednocześnie wybór dobrego okna chyba nigdy nie był… trudniejszy. Aby ułatwić Wam poruszanie się w gąszczu różnych ofert, przygotowaliśmy praktyczne porady – pierwsza z nich dotyczyła różnych systemów profili, druga – wyboru okuć.

W trzecim odcinku poradnika chcielibyśmy przybliżyć Wam to, co może stanowić nawet 85% powierzchni okna. Chodzi oczywiście o szyby stosowane w dobrych nowoczesnych oknach. Są one zwykle największym elementem okna pod względem powierzchni – nic dziwnego zatem, że mają ogromne znaczenie dla jakości i cech całego okna.

To, w jakim stopniu zamontowane w Twoim domu okna spełnią Twoje oczekiwania, w dużej mierze zależy od zastosowanych w nich szyb. Co warto o nich wiedzieć i na co zwracać uwagę podczas zakupu?

Budowa szyby zespolonej

Słowo „szyba” nie oddaje w pełni charakteru przeszkleń stosowanych w nowoczesnym budownictwie. W dobrych oknach PVC nie znajdziemy już przecież pojedynczych tafli szkła, lecz tzw. przeszklenia zespolone. Najprościej mówiąc, są one złożone z kilku szyb przedzielonych komorami. Takie pakiety szybowe można podzielić na:

1. pakiet dwuszybowy, czyli jednokomorowy
2. pakiet trzyszybowy, czyli dwukomorowy
3. pakiet czteroszybowy, czyli trzykomorowy

Komory między szybami są wypełnione gazem szlachetnym, najczęściej argonem. Brzegi szyb są połączone ramkami dystansowymi, a powierzchnie szyb pokryte specjalnymi powłokami. W dalszej części artykułu przyjrzymy się bliżej wszystkim tym elementom. Jak widać, przeszklenia to element okna, w którym znajdziemy zastosowanie najnowocześniejszych technologii.

Wybierając okna PVC, warto znać podstawy ich budowy, ale najważniejsze będą dla nas oczywiście parametry użytkowe. Poniżej szczegółowo omawiamy szyby pod kątem ich kluczowych zadań.

Izolacja cieplna

Jedną z podstawowych wartości opisujących pakiety szybowe jest ich współczynnik przenikania ciepła U_g. Określa on ilość ciepła traconego przez 1 m² szkła przy różnicy temperatur między otoczeniem zewnętrznym a wewnętrznym wynoszącej 1^o C. Im niższa wartość współczynnika, tym lepsza ochrona przed stratami ciepła.

Zgodnie z tendencją do stałego zwiększania energooszczędności domów i zmianami warunków technicznych, standardem w oknach stają się pakiety trzyszybowe o współczynniku U_g między 0,7 a 0,5 W[m²K]. Warto dopytać o tę wartość sprzedawcę, jednocześnie pamiętając, że to, na czym nam najbardziej zależy, to wartość współczynnika U_w dla całego okna. Porównując różne oferty, to na nim warto się skupić.

Co wpływa na przenikalność cieplną szyb? Jakie metody stosują producenci, aby poprawić tę wartość i czego warto szukać w dobrych oknach?

Producenci nowoczesnych przeszkleń poprawiają ich przenikalność cieplną przede wszystkim stosując tzw. powłoki niskoemisyjne na powierzchni szyb. Są to cienkie, niewidoczne dla oka warstwy srebra w osłonie mieszanki tlenków metali. W dużym uproszczeniu wpuszczają one do wnętrza krótkie fale cieplne emitowane przez słońce, a jednocześnie zatrzymują wewnątrz domu długie fale cieplne emitowane przez urządzenia grzewcze. Położenie powłok niskoemisyjnych jest widoczne na poniższym rysunku. Ich zastosowanie ma kluczową rolę dla zwiększenia izolacji termicznej okna.

Bardzo istotne jest także wypełnienie komór międzyszybowych. W nowoczesnych oknach komory te nie są już wypełniane powietrzem, lecz gazem szlachetnym, który ze względu na wysoką gęstość ma znakomite właściwości izolacyjne i tłumiące. Najlepszymi parametrami izolacyjności cieplnej może się pochwalić krypton, ale jest on jednocześnie najdroższym rozwiązaniem. W tej chwili cena jego zastosowania w szybach jest na tyle wysoka, że w większości przypadków uzyskana poprawa izolacji cieplnej nie rekompensuje poniesionych kosztów. Najbardziej zalecane jest stosowanie argonu, który przy bardzo dobrych parametrach pozostaje przystępny cenowo.

Duże znaczenie dla ograniczenia strat energii ma też rodzaj zastosowanej w przeszkleniach ramki dystansowej. Stosowane do niedawna aluminium zastępowane jest stalą lub tworzywami sztucznymi, czyli materiałami o niższej wartości współczynnika przewodzenia ciepła.  Pozwala to znaczne ograniczać straty ciepła powodowane przez mostek cieplny na styku szyby z profilem okiennym. Okna z ciepłą ramką zapewniają nie tylko mniejsze straty ciepła, lecz także osiągają wyższą temperaturę na styku ramy skrzydła i szyby od strony wnętrza. Pozwala to ograniczyć uciążliwą kondensację pary wodnej w tych miejscach.

Wybierając ciepłe pakiety szybowe warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną kwestię – czy proponowany nam pakiet może być zastosowany we wszystkich oknach w naszym domu?

Możemy spotkać się z ofertą ciepłych pakietów czteroszybowych ze szkłem grubości 3 mm. Warto wiedzieć, że pakiety z szyb grubości 3 mm nie mogą być stosowane w dużych oknach, np. balkonowych. Do takich okien na pewno trafi więc pakiet z szyb o grubości 4 lub 6 mm, który będzie różnił się odcieniem od zastosowanego w oknie obok pakietu z szybami grubości 3 mm. Różnica odcieni będzie widoczna gołym okiem, więc lepiej jej w miarę możliwości uniknąć.

Ciepło nie tylko „ucieka” z domu na zewnątrz – fizyka działa także w drugą stronę. Promieniowanie słoneczne trafiające do wnętrza domu jest dodatkowym źródłem ciepła i energii. Z tego powodu istotną cechą szyb jest ich współczynnik promieniowania słonecznego g.

Określa on procentową wartość energii promieniowania słonecznego, które jest przepuszczane przez szybę, stając się dodatkowym źródłem energii. Najwyższą wartość współczynnika g mają oczywiście szyby pojedyncze, są one jednak zdecydowanie zbyt zimne jak na współczesne standardy energooszczędności. Nie zapewnią ani ochrony przed utratą ciepła zimą, ani przed nadmiernym nagrzaniem latem. Zalecaną, optymalną wartością współczynnika g, osiąganą także w ciepłych oknach pasywnych, jest 50%.

Światło

Podstawową rolą okien jest zapewnienie naturalnego światła dziennego, które jest dla nas najbardziej zdrowe i korzystne. Naturalne światło dobrze wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie, o czym najbardziej przekonujemy się, gdy tego światła nam brakuje. Poza izolacją cieplną szyb warto sprawdzić ich wartość współczynnika przepuszczalności światła L_t. Określa on w procentach, jaka ilość światła docierającego do szyby jest przez nią przepuszczana, naturalnie doświetlając wnętrze domu. Dobrze, by była ona jak najwyższa.

Bezpieczeństwo

W tym punkcie możemy mówić o różnych rodzajach szyb, w zależności od ich podstawowego zadania. Rolą tzw. szyb bezpiecznych jest głównie ochrona przed przypadkowym rozbiciem szyby np. przez gwałtowne zamknięcie drzwi, a w razie zbicia szyby – ochrona przed zranieniem jej odłamkami. Szyby w takim pakiecie są łączone folią ochronną PVB, która utrzyma je na miejscu nawet w razie rozbicia. Takie szyby dzielą się na różne klasy i mogą spełniać także dodatkową rolę czasowo chroniąc przy tzw. próbie włamania bez przygotowania.

Osobnym rodzajem szyb są szyby o podwyższonej odporności na włamanie. Ich klasy ochrony są bardzo precyzyjnie określone przepisami. Odrębną klasyfikację stworzono dla rzadziej spotykanych szyb kuloodpornych.

Ochrona przed hałasem

Każdy, kto miał okazję spędzić noc w pokoju z nieszczelnymi oknami, wie, jak ważna jest rola okien jako bariery przed hałasem. W przypadku szyb, poprawę izolacji akustycznej uzyskuje się głównie przez stosowanie różnej grubości szyb w zespoleniu, jak i zwiększanie komór między szybami. W miejscach wyjątkowo narażonych na hałas zastosowanie znajduje także umieszczana na szybach folia akustyczna. W przypadku potrzeby dostosowania okien do specyficznych warunków mieszkaniowych, najlepiej skorzystać z doradztwa w fachowym punkcie sprzedaży.