Nie ma wątpliwości, że rolety automatyczne stały się już standardem. Zapewniają one wygodę, ułatwiają oszczędzanie energii i poprawiają skuteczność ochrony antywłamaniowej. Jak działa automatyczne sterowanie roletami? Jakie są jego rodzaje i dostępne funkcje? Poniżej szczegółowo to wyjaśniamy. Zacznijmy od kilku podstawowych faktów.
Silniki do rolet zewnętrznych są umieszczane wewnątrz stalowego wału nawojowego, na który zwijane jest poszycie podczas podnoszenia rolety. Wał nawojowy jest kluczowy dla działania rolety, a jednocześnie niewidoczny dla użytkownika, ponieważ zawsze osłania go obudowa w postaci skrzynki. W przypadku rolety obsługiwanej ręcznie wnętrze stalowego wału pozostaje puste, a roleta jest opuszczana i podnoszona za pomocą taśmy lub linki.
Rodzaje silników do rolet
Silniki (inaczej napędy) do rolet różnią się m.in. mocą, która zależy od wymiarów i ciężaru rolety, sposobem sterowania (co opisujemy szczegółowo w kolejnych akapitach), a także metodą ustawiania tzw. położeń krańcowych rolety.
Położenia krańcowe wyznaczają miejsca, w których roleta się zatrzymuje, gdy jest w pełni podniesiona lub opuszczona. Mogą być ustawiane mechanicznie – za pomocą mechanizmów w głowicy silnika lub elektronicznie – za pomocą nadajnika do rolet lub specjalnego programatora. Ustawienie położeń krańcowych jest konieczne dla prawidłowej pracy rolet – to obowiązkowy krok w trakcie ich montażu. Po wymianie parapetów zewnętrznych położenia te trzeba sprawdzić i czasami ustawić od nowa.
Przy wyborze silników do rolet warto zwrócić jeszcze uwagę na to, czy są one wyposażone w tzw. funkcję detekcji. Przydaje się ona szczególnie zimą. Sprawdź jej zastosowanie tutaj.
Silniki sterowane radiowo muszą być wyposażone w odbiorniki, czyli urządzenia odbierające sygnały z nadajnika. Jeśli od początku wybierzemy sterowanie zdalne, sprzedawca doradzi nam silniki z wbudowanym radioodbiornikiem. W przypadku zmiany sposobu sterowania z przewodowego na radiowy, konieczne będzie dokupienie osobnych odbiorników. Są one montowane najczęściej wewnątrz obudowy rolety. Dodatkowe odbiorniki pozwalają też na sterowanie jednym pilotem wszystkimi roletami w domu w sytuacji, gdy dokupimy nowe rolety, pochodzące od innego producenta niż dotychczasowe.
Jaki sposób sterowania wybrać?
Sterowanie dzielimy na dwa podstawowe rodzaje:
1.Sterowanie przewodowe – jak nazwa wskazuje, wymaga instalacji elektrycznej między włącznikiem rolety a jej silnikiem. Rolety obsługuje się za pomocą montowanych na ścianie, prostych przełączników klawiszowych lub bardziej zaawansowanych włączników z wbudowanym zegarem sterującym.
Takie przełączniki mogą sterować jedną roletą lub całą ich grupą (np. roletami w pokojach od strony południowej) – wówczas mówimy o przewodowym sterowaniu grupowym. W przypadku sterowania grupowego niezbędne jest zastosowanie przez montażystów specjalnych przekaźników, które chronią silniki przed uszkodzeniem.
2.Sterowanie radiowe – w tym przypadku roletę obsługuje się za pomocą nadajników, czyli urządzeń nadających sygnały do silnika zdalnie, poprzez fale radiowe.
Nowoczesne nadajniki do rolet zapewniają prostą, intuicyjną obsługę i cieszą oko swoim designem. Można je podzielić na:
– nadajniki naścienne i przenośne (czyli tzw. piloty). Wybór zależy głównie od upodobań. Nadajniki naścienne trudno zgubić czy uszkodzić, za to trzeba do nich zawsze podchodzić. Piloty są dla wielu osób wygodniejsze, natomiast zdecydowanie bardziej narażone na wstrząsy czy zalanie. Można je zabezpieczyć poprzez zastosowanie uchwytów naściennych lub stolikowych, pełniących dodatkowo funkcję ozdobną;
– nadajniki jedno- i wielokanałowe. Ilość kanałów wyznacza ilość rolet lub grup rolet, którymi można sterować. W budownictwie jednorodzinnym zwykle stosuje się kilka kanałów (np. 6, 9 lub 12 ). Na rynku dostępne są nawet nadajniki 240-kanałowe, stosowane głównie w budownictwie publicznym.
Niektórzy użytkownicy rolet cenią sobie rozwiązanie „mieszane”, czyli połączone sterowanie przewodowe i radiowe. Oba sposoby sterowania są wtedy stosowane zamiennie. Użytkownik ma zwykle do dyspozycji przełączniki klawiszowe przy każdej rolecie, a także pilota, obsługującego całą grupę rolet. Zaletą takiego rozwiązania jest możliwość swobodnego sterowania roletami nawet, gdy chwilowo nie możemy znaleźć pilota.
Przy sterowaniu radiowym warto zapewnić sobie dodatkowego pilota zapasowego (tzw. „pilot matka”). Powinien on mieć zaprogramowane wszystkie rolety, dzięki czemu będzie mógł zastąpić dowolny nadajnik. Znacznie ułatwi on też zaprogramowanie nowego, dokupionego pilota.
Z automatyki do rolet można korzystać w różny sposób:
- tryb manualny polega na tym, że użytkownik nie korzysta z ustawień automatycznych, lecz samodzielne, w dowolnym momencie opuszcza lub unosi rolety, np. za pomocą pilota,
- tryb automatyczny polega na programowaniu tzw. scenariuszy, czyli godzin otwarcia i zamknięcia rolet. Rolety działają w pełni automatycznie, bez konieczności ingerencji użytkowników. W ciągu jednego dnia można ustalić kilka poleceń zmiany pozycji. Aby ułatwić programowanie rolet, niektóre nadajniki mają zapisane godziny wschodów i zachodów słońca dla poszczególnych stref geograficznych. Oczywiście w dowolnym momencie użytkownik może przełączać się między tymi trybami.
Najnowsza technologia w Twoim domu
Najnowsze rozwiązanie z obszaru automatyki do rolet to sterowanie radiowe dwukierunkowe. Jego unikalną zaletą jest natychmiastowe przekazywanie informacji zwrotnej do użytkownika. W praktyce oznacza to, że na nadajniku wyświetla się komunikat o wykonaniu (lub nie) polecenia i o aktualnym stanie systemu. W tym przypadku pilota czy nadajnik naścienny możesz zastąpić tabletem lub smartfonem.
Nowoczesna automatyka do rolet może też być podpięta do systemu „domu inteligentnego”, który umożliwia kompleksowe zarządzanie wszystkimi systemami w domu, w tym bramą, oświetleniem, wentylacją, a nawet sprzętem RTV.
Sterowniki przewodowe i bezprzewodowe, w zależności od producenta i rodzaju, mogą być wyposażone w wiele dodatkowych opcji:
- ustawianie dodatkowej pozycji rolet na dowolnie wybranej wysokości (np. otwarte do połowy), która zależy od indywidualnych preferencji domowników, a następnie sprowadzanie rolet do takiego ułożenia,
- czujniki klimatyczne, np. wiatru, deszczu czy nasłonecznienia, samodzielnie zmieniające pozycję rolet w reakcji na zmiany pogodowe, takie jak zwiększona temperatura,
- symulowanie obecności domowników podczas dłuższych wyjazdów – funkcja ta opiera się na godzinowym ustawieniu komend, które następnie są realizowane każdego dnia z losowym przesunięciem czasowym,
- skopiowanie naturalnych zachowań użytkownika poprzez nagrywanie przez określony czas każdego ręcznego otwarcia i zamknięcia rolet, a następnie już automatyczne odtwarzanie powstałego scenariusza.
Aby w pełni wykorzystać szerokie możliwości automatyki i dopasować ją do własnych potrzeb, najlepiej przy wyborze rolet porozmawiać z profesjonalistą. Po dokonaniu ostatecznego wyboru sprzedawca powinien nam dostarczyć schemat przygotowania instalacji elektrycznej. Warto też zadbać o to, aby zarówno rolety, jak i automatyka pochodziły od renomowanych producentów.
W zależności od systemu sterowania (ręcznego lub automatycznego) rolety są wyposażane w różnego rodzaju zabezpieczenia. Przybliżymy je szczegółowo w jednym z kolejnych wpisów.
