Jednym z kluczowych czynników, jaki bierzemy pod uwagę przy wyborze stolarki okiennej, są jej właściwości termoizolacyjne. Nic dziwnego – okna mają zapewniać nam ciepło, szczelność i komfort termiczny w domu przez cały rok. Nie zawsze jednak zwracamy uwagę, że niezwykle ważnym parametrem jest też izolacyjność akustyczna okien. Określa ona, jak skuteczną barierę dla hałasu stanowią okna, co zyskuje na znaczeniu zwłaszcza, gdy mieszkamy przy ruchliwej ulicy, w pobliżu lotniska lub innym głośnym miejscu.
Dlaczego izolacja akustyczna okien jest ważna?
Kiedy szukamy okien do domu, chcemy, by skutecznie chroniły budynek przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak temperatura i hałas. Drugi z wymienionych czynników to szczególnie istotny problem dla osób mieszkających w miastach. Dźwięki dochodzące z ruchliwej ulicy, sygnały wydawane przez przejeżdżające pociągi czy tramwaje potrafią być nie tylko uciążliwe, ale na dłuższą metę również szkodliwe. Podobna sytuacja dotyczy mieszkań w pobliżu szkół, fabryk czy obiektów handlowych lub sportowych, gdzie ciągły hałas zakłóca spokój, utrudnia koncentrację, a nawet wpływa negatywnie na jakość snu i odpoczynku.
Choć nie zawsze mamy wpływ na to, jak daleko od źródła hałasu znajduje się nasz dom lub mieszkanie, możemy podjąć działania, które poprawią komfort akustyczny w naszych czterech ścianach. Jednym z najważniejszych kroków jest zadbanie o odpowiednią izolacyjność akustyczną przegród, w tym okien. Zatem jakie okna do domu wybrać, aby wyciszyć wnętrze i zapewnić sobie komfort akustyczny zarówno w dzień, jak i w nocy?
Czym jest izolacyjność akustyczna okien?
Izolacyjność akustyczna okien i drzwi oznacza ich zdolność do ograniczania przepływu dźwięku lub wibracji, pochodzących zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz budynku. Im wyższa izolacyjność, tym stolarka okienna lub drzwiowa lepiej wycisza wnętrze budynku. Izolacyjność akustyczna jest określana przez wskaźnik Rw (C, Ctr), a wyraża się ją w decybelach (dB).
Zgodnie z normą obowiązującą w Unii Europejskiej (EN 14351-1) deklarowana przez producentów izolacyjność dźwiękowa powinna być podawana przy użyciu wartości wskaźnika Rw, ale z korektą o wskaźniki C i Ctr, które zawsze mają wartość ujemną. Do czego odnoszą się wymienione symbole?
Kolejno oznaczają one:
- Rw – ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej;
- C – wskaźnik korekcyjny dla dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości, takie jak odgłosy lotniska;
- Ctr – wskaźnik korekcyjny dla dźwięków o niskiej i średniej częstotliwości, takie jak hałas uliczny.
W kontekście izolacyjności akustycznej okien duże znaczenie mają też oznaczenia RA1 i RA2. Stosuje się dla nich następujące wyliczenia:
- RA1 = Rw + C,
- RA2 = Rw + Ctr.
Wymagania dotyczą wskaźnika RA1 = Rw + C, jeżeli źródłem hałasu są:
- źródła hałasu bytowego (rozmowa, muzyka, radio, telewizja),
- zabawa dzieci,
- ruch kolejowy ze średnią i dużą prędkością,
- ruch na drodze szybkiego ruchu powyżej 80 km/h,
- samoloty odrzutowe w małej odległości,
- zakłady przemysłowe emitujące głównie hałas średnio- i wysokoczęstotliwościowy.
Wymagania dotyczą wskaźnika RA2 = Rw + Ctr, jeżeli źródłem hałasu są:
- miejski ruch uliczny,
- ruch kolejowy o małych prędkościach,
- śmigłowce,
- samoloty odrzutowe w dużej odległości,
- muzyka dyskotekowa,
- zakłady przemysłowe emitujące głównie hałas nisko- i wysokoczęstotliwościowy.
Od czego zależy izolacyjność akustyczna okien?
Wiesz już, czym jest izolacyjność akustyczna okien, ale przy doborze stolarki do domu kluczowa jest także znajomość czynników, od których zależy jej poziom. Pierwsza rzecz, jaka zwykle przychodzi nam na myśl, to przeszklenia, które tworzą największą powierzchnię okna. Należy jednak mieć świadomość, że hałas może przedostawać się do wnętrza na różne sposoby, dlatego trzeba zwrócić uwagę również na:
- wymiary i kształt okien,
- profile okienne,
- rodzaj uszczelek,
- okucia okienne,
- montaż okien,
- docisk skrzydła do ościeżnicy,
- rodzaj gazu w komorze międzyszybowej,
- jakość elementów wykorzystanych do produkcji okna.
Aby uzyskać optymalną izolację akustyczną, warto postawić na okna z wielowarstwowym oszkleniem, gdzie poszczególne warstwy szkła mają różną grubość. Dzięki asymetrycznej budowie hałas jest skuteczniej tłumiony, gdyż różne warstwy szkła wpływają na charakterystykę fal dźwiękowych na odmienne sposoby. Z kolei zastosowanie szkła laminowanego z folią akustyczną jeszcze bardziej zwiększa komfort, pochłaniając i rozpraszając dźwięki. Najwyższą efektywność w tłumieniu hałasu osiągniemy, wybierając pakiety szybowe, które łączą te dwie technologie.
Kolejnym istotnym aspektem są okucia – te wysokiej jakości zapewniają szczelność okna, co przekłada się na lepszą izolację akustyczną. Kluczowe jest, aby skrzydło po zamknięciu dokładnie przylegało do ościeżnicy. By zadbać o skuteczne tłumienie hałasów, lepiej wybrać okna z mniejszą liczbą nawiewników – liczne nawiewniki mogą pogorszyć ich izolację dźwiękową. Negatywnie na wartość tego parametru w niektórych przypadkach może wpływać też duża powierzchnia okna.
Aby zapewnić sobie odpowiednie wyciszenie wnętrza, należy zadbać nie tylko o wybór okien, ale także ich profesjonalny montaż. Jeśli z powodu nieprawidłowej instalacji okno będzie się chwiać lub wibrować, będzie łatwiej przepuszczać dźwięki z zewnątrz. Okno, które skutecznie tłumi hałasy, powinno być szczelne, solidne i stabilne, dlatego jego właściwy montaż powinien być rozpatrywany jako jeden z głównych czynników determinujących izolacyjność akustyczną stolarki.
Izolacyjność akustyczna okien a obowiązujące przepisy
Izolacyjność akustyczna okien jest regulowana przez liczne normy budowlane. Kluczowa w tym zakresie jest norma PN-EN ISO 717 1:1999+A1:2008, która precyzuje, jak powinno się określać parametry izolacyjności akustycznej okien. Natomiast norma PN-B-02151-3:2015-10 zawiera wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej wewnętrznych i zewnętrznych przegród w budynkach mieszkalnych i publicznych.
Poziom natężenia dźwięku mierzy się w decybelach (dB). Polskie przepisy określają dopuszczalne poziomy hałasu w pomieszczeniach – od 30 do 40 dB w ciągu dnia oraz od 25 do 35 dB w nocy. Aby zyskać lepszy punkt odniesienia i zrozumieć, jakie to wartości, warto posłużyć się przykładami:
- szept – około 20 dB,
- zwykła rozmowa – 40 dB,
- ruch uliczny – 90 dB,
- start samolotu – 120 dB.
Komfort akustyczny zapewnia dźwięk na poziomie 20-25 dB, natomiast hałas o natężeniu 130 dB jest już uznawany za próg bólu.
Jak skutecznie wyciszyć okna? Polecane sposoby
Oprócz wyboru stolarki okiennej o odpowiednich parametrach izolacyjności akustycznej istnieją również dodatkowe sposoby na redukcję hałasu docierającego do wnętrza domu. Mogą okazać się przydatne, gdy wymiana okien z jakichś przyczyn jest niemożliwa lub poziom hałasu wzrósł już po jej zakupie i montażu.
Jedną z propozycji są okiennice dźwiękoszczelne, które nie tylko świetnie wyglądają, ale też dobrze wyciszają pomieszczenia. Dostępne są w formie ruchomych lameli, co oznacza, że można regulować ich ustawienie bez całkowitego zaciemniania wnętrza. Takie okiennice można zamontować na zewnątrz budynku, co dodatkowo podnosi ich funkcjonalność.
Inną interesującą opcją w walce z nadmiernym hałasem jest montaż rolet dźwiękoszczelnych. Skutecznie tłumią pogłos w pomieszczeniu, dlatego często wykorzystywane są w salach wykładowych i na większych przestrzeniach. Możesz wybierać spośród tradycyjnych rolet, nowoczesnych lameli, pełnych paneli, kurtyn dźwiękoszczelnych lub materiałów plisowanych, dostosowując rozwiązanie do swoich potrzeb i estetyki wnętrza.
Folia akustyczna PVB to kolejna efektywna metoda wyciszenia okien. Szkło, na które nakłada się folię (zwykle już podczas produkcji okien), charakteryzuje się doskonałymi właściwościami dźwiękoszczelnymi. Dzięki temu wnętrze jest lepiej chronione przed hałasem, co znacząco podnosi komfort życia mieszkańców, zapewniając ciszę i spokój.
W niektórych przypadkach jedna uszczelka może nie wystarczyć, aby zapewnić pełne wygłuszenie – najczęściej dotyczy to starszych okien. Dlatego w niektórych sytuacjach warto zainstalować dodatkowe akcesoria. Gumowe uszczelki doskonale dopasowują się do ramy okna, skutecznie tłumią hałas i dodatkowo zapobiegają utracie ciepła, co poprawia komfort w pomieszczeniu.
Może się jednak zdarzyć, że ze względu na wiek lub uszkodzenia, wyciszenie plastikowych czy drewnianych okien staje się niemożliwe. W takich przypadkach wymiana stolarki okiennej jest najlepszym rozwiązaniem, szczególnie jeśli zależy Ci na energooszczędności i estetyce.
